မြန်မာနိုင်ငံ အရှေ့တောင်ပိုင်း သည် ထိုင်းနိုင်ငံ နယ်နမိတ်နှင့် တစ်ဆက်တည်းရှိနေသော ပြည်နယ်များနှင့် တိုင်းဒေသကြီး များအပြင် ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး (အရှေ့ခြမ်း) တို့ ပါဝင်သည်ဟု မှတ်ယူ နိုင်ပါသည်။ ယင်းဒေသသည် အများ အား ဖြင့် တောင်ထူထပ်သော မြေမျက်နှာသွင်ပြင်ရှိပြီး၊ ကုန်မြင့်ဒေသဖြစ်ပြီး ဒေါနတောင်တန်းနှင့် တနင်္သာရီ ရိုးမ တောင်တန်းများနှင့် ပေါင်းစည်းသွားသည့် ရှမ်းကုန်းမြင့်ဒေသ တို့နှင့် ဖွဲ့စည်းထားပြီး ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် ကုန်းနယ်နမိတ် အဖြစ် တည်ရှိပါသည်။ အရှေ့တောင် ဒေသ၏ လူဦးရေသည် ၁ဝ သန်းခန့် (၂ဝ၁၁ ခုနှစ် HMIS  အချက်အလက်) ရှိသည်ဟု ခန့်မှန်းထားပြီး၊ လူဦးရေအများစုသည် ကျေးလက် ဒေသများ နှင့် ရှမ်း (တောင်)၊ ပဲခူး (အရှေ့)၊ မွန် နှင့် တနင်္သာရီ တို့ရှိ  မြို့ပြဒေသ များတွင် နေထိုင်ကြပါသည်။

အရှေ့တောင် ဒေသသည် ကာလရှည် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများစွာ တို့၏ ဗဟိုဌာနဖြစ်ခဲ့ပြီး၊ ယခုအချိန်တွင် အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက် အများအပြားတို့၏ ဗဟိုနေရာလည်းဖြစ်ကာ၊ အရှေ့တောင်ဒေသ တစ်လျောက် မြို့နယ်များ၏ ၂၁ မြို့နယ် လောက်သည် မြေမြှုပ်မိုင်း အဖြစ်အပျက်များနှင့် ပတ်သက်ပြီး မှတ်တမ်းတင်ခြင်း ခံထား ရပါသည်။ ကရင် နှင့် ပဲခူး တို့သည် မြေမြှုပ်မိုင်းနှင့် ပတ်သက်၍ အများဆုံးရှိသည့် ဒေသတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ တရားဝင် စာရင်းများအရ ဒုက္ခသည် အရေအတွက် အများဆုံးရှိသော ဒေသတစ်ခု အဖြစ် ယူဆကြပါသည်။

မိုးလေဝသနှင့် ဇလဗေဒညွှန်ကြားမှု ဦးစီးဌာန၏ ပြောကြားချက်အရ အရှေ့တောင်ဒေသ အတွင်းရှိ မြိုနယ် သုံးခု (ကရင်ပြည်နယ်ရှိ ဖားအံ နှင့် လှိုင်းဘွဲ့ နှင့် ရှမ်း (တောင်) ရှိ လိုင်ခါ) တို့သည် ရေကြီးမှု အန္တရယ်နှင့် ရင်ဆိုင်ကြုံ တွေ့ရနိုင်သည်ဟု မှတ်ယူ နိုင်သော်လည်း ဤဒေသသည် တိုင်းပြည် အတွင်းရှိ အခြားဒေသများ အပေါ်တွင် အများအားဖြင့် ထိခိုက် နိုင်ခြေရှိသည့် အဖျက်ဆီးနိုင်ဆုံး သဘာဝ ဘေးအန္တရာယ်များမှ တစ်စုံတစ်ခုသော အတိုင်းအတာ အထိ အကာအကွယ် ပေးထားခြင်း ခံရသောဒေသ ဖြစ်သည်။

အရှေ့တောင် ဒေသရှိ နယ်မြေ အထူးသဖြင့် မွန် နှင့် ရှမ်း ပြည်နယ် တို့သည် မီးအန္တရာယ် ထိခိုက် နိုင်ခြေလည်း ရှိကြသည်။ အခြား ပြည်နယ်များသည် မီးအန္တရာယ် ဖြစ်နိုင်ခြေ နည်းပါးသော်လည်း ၂ဝဝဝ ခုနှစ်နှင့် ၂ဝဝ၇ ခုနှစ် ကြားတွင် ရန်ကုန် တိုင်းဒေသကြီး နှင့်အတူ တနင်္သာရီ တိုင်းဒေသကြီးသည် မီးကြောင့် ဆုံးရှုံး နိုင်ခြေမှာ သိသာစွာ ရှိနေဆဲဖြစ်ပြီး၊ ဥစ္စာ ပစ္စည်း ဆုံးရှုံးမှု ဆိုင်ရာ ငွေကြေး တန်ဖိုးမှာလည်း တိုင်းပြည် အတွင်း အမြင့်မားဆုံးဖြစ်သည်။ ယေဘူယျအားဖြင့် အဓိက မီးလောင်မှုများမှာ ရာသီဥတု အခြေအနေများ၊ မီးလောင် လွယ်သော ဆောက်လုပ်ရေး နှင့် အိမ်ထောင်စုပစ္စည်းများ အသုံးပြုမှု နှင့် စနစ်တကျ စီမံထားခြင်းမရှိသော ဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် အခြား လူမှုရေးဆိုင်ရာ အချက်များကြောင့် ဖြစ်ပွားခြင်း ဖြစ်ပါသည်။